دیدگاه حازم القرطاجنی درباره ی معیارهای سرایندگی

این رساله با نام «دیدگاه حازم القرطاجنی درباره ی معیارهای سرایندگی» به بررسی زندگی، آثار و اندیشه های نقدی ابوالحسن حازم االقرطاجنی پرداخته و در آن تلاش شده تا ارزش و جایگاه کتاب نقدی «منهاج البلغاء و سراج الأدباء» در میان آثار نقدی قدیم نمایانده شود. حازم در شهر قرطاجنه ی اندلس درخانواده ای ثروتمند و دانش دوست، چشم به جهان گشود و از آنجا که تحت سرپرستی پدری فقیه و قاضی قرار داشت، تربیت دینی با روحش عجین گشت و رنگ و بوی فقه بر اندیشه و آثار او غالب گردید. پس از مرگ پدر، به تونس رفت و در سرایی که امیر ابوزکریا بن یحیی برای دانشمندان ساخته بود، اقامت گزید و با دانشمندانی که مانند او با رنج و مصیبت آشنا بودند، همنشین گشت. حازم تا پایان عمر در تونس باقی ماند و زندگی خویش را با کار در دیوان نویسندگی و بر پایی کلاسهای درس به سرآورد و با نوشتن کتاب منهاج در حوزه ی بلاغت و نقد، به پیشگامان نقد و بلاغت در مغرب پیوست. در این تحقیق، تلاش شده تا اندیشه های برجسته ی حازم در عرصه ی نقد به عنوان عاملی که او را از ناقدان پیش از خود متمایز می سازد، مورد بررسی قرار گیرد. این رساله دارای سه باب می باشد که در باب اوّل، اوضاع سیاسی-اجتماعی قرطاجنه به همراه زندگی و آثار حازم مورد بررسی قرار گرفته است و در باب دوّم شعر و أغراض آن، سرقت ادبی و لفظ و معنا از نظر حازم مورد توجّه قرار گرفته است و در باب سوّم نقش خیال و محاکات، صدق و کذب در شعر از نظر حازم بیان گردیده است.